Drieluik Voelen na kanker. Deel 3: Je gevoel volgen

door | sep 10, 2023

In dit drieluik wordt aandacht besteed aan voelen. Iets wat we allemaal kunnen, maar wat soms verrekte lastig is. Vooral bij periodes van langdurig stress. Dan schieten we in ons hoofd en maakt die kop overuren. Maar ons lijf? Wat doet die eigenlijk? En pikken we de signalen van ons lichaam wel op?

In het laatste deel van dit drieluik lees je meer over wat je zelf kunt doen om letterlijk weer meer te leren vóelen en dat gevoel te volgen. 

Je intuïtie volgen

In het vorige deel van dit drieluik, las je al over je intuïtie. Ook wel het onderbuikgevoel genoemd. Maar wat is dat nou eigenlijk?

Je intuïtie is een gevoel, voordat je hoofd er iets van kan vinden. Een signaal dat vaak vanuit je buik ontstaat. Precies daar waar veel zenuwen lopen. Zenuwen die betrokken zijn bij je gevoel van (on)veiligheid.  We denken dat we veel denken, maar de meeste signalen (80%) van een belangrijk deel van ons zenuwstelsel, loopt van onder naar boven, van je lichaam naar je hersenen. En dus niet andersom!

Soms gebeurt het dat je wat meer van dat gevoel verwijdert raakt. Dat je überhaupt niet meer zo goed weet wát je voelt. Dan is het natuurlijk belangrijk om te kijken naar wat er in je leven speelt, maar ook vooral te duiken in je lichaam. Wat gebeurt daar? Stress kan ervoor zorgen dat je wat verder verwijdert raakt van je gevoel. Als dat bij jou het geval is, zul je de oorzaak willen aanpakken en tegelijkertijd willen leren hoe je je lichaam kunt reguleren zodat het ‘beter’ bestand is tegen stress. Dat kan op talloze manieren met verschillende therapievormen. Maar daar ga ik hier niet verder op in. 

Trainen van je intuïtie

Waar ik nu graag op in wil gaan is hoe je je intuïtie kunt vergroten. Dat onderbuikgevoel weer wat meer kunt ervaren. En op basis daarvan vervolgens ook keuzes te maken. Want je lichaam houdt je nooit voor de gek. Je zult vast wel eens ervaren hebben dat je intuïtie je iets wilde vertellen, maar je hoofd ervoor zorgde dat je een andere keuze maakte. En je er uiteindelijk achter kwam dat je intuïtie het bij het rechte eind had. 

Je intuïtie kun je vergroten door je zintuigen te trainen. Want op basis van je zintuigen, wat je waarneemt, reageert je zenuwstelsel. Dat gaat supersnel en ongemerkt, maar het valt te ontwikkelen.

Onze waarneming

We zijn een groot samenraapsel van zintuigelijke waarnemingen. Op basis van wat we voelen, horen, ruiken, zien en proeven, bepaalt ons lichaam of we veilig zijn. En als we dat niet zijn, als ons lichaam een potentieel ‘gevaar’ waarneemt, zullen er signalen vanuit je onderbuik, naar boven, naar je hersenen gezonden worden. In je buik ligt namelijk een enorm netwerk aan zenuwen, waarvan de nervus vagus een hele belangrijke is. Eentje die voor 80% signalen van onder naar boven stuurt. 

Op basis van signalen reageert vervolgens je brein, worden er specifieke delen in je brein geactiveerd en hormonen afgegeven op basis waarvan jij of eigenlijk je lichaam, actie onderneemt. Want door bijvoorbeeld de adrenaline die vrijkomt, gaan je hartslag en ademhaling omhoog, is er meer spierspanning en kun jij in actie komen. 

De zintuigen opmerken en vergroten

Ok, terug naar die zintuigen. Die kun je dus trainen. Zodat ze scherper en sterker worden. En dat ga je opmerken, waardoor je je onderbuikgevoel daarmee ook ‘makkelijker’ kunt signaleren.

Horen 

Ga bijvoorbeeld eens zitten, het liefst buiten en sluit je ogen. Merk op welke geluiden er te horen zijn. Harde geluiden, zachte geluiden. Geluiden die je dichtbij je hoort. En geluiden die wat meer op afstand zijn. Zijn er geluiden die herhaald worden, in een vast patroon misschien, zoals het vrolijke getjirp van vogels? Of geluiden die onverwachts éénmalig langskomen, zoals een vliegtuig. Welke geluiden vind je fijn? Welke zijn niet prettig voor je? Je hoeft er verder niets aan te veranderen, dat kan ook niet. Je hoeft het alleen maar op te merken.

Voelen

Hetzelfde geldt voor je tastzin. Ga eens zitten, het liefst met je partner of een goede vriend(in), maar je kunt het ook in je eentje doen. Hou je hand boven je arm (of die van je vriend(in)) en merk op of je iets kunt waarnemen. De warmte van de hand misschien? Zonder dat je je dus aanraakt. Raak daarna zacht de huid van de arm aan. Strijk er overheen. Maak die beweging vervolgens iets harder, alsof je je insmeert met een crème. En vervolgens nóg iets harder. Bepaal dan welke manier van aanraken je prettig vond. Ik kan me voorstellen dat dit een beetje gek is. We raken elkaar in verhouding weinig aan, en kijken welke manier van aanraken dan prettig is, doen we ook niet zo snel. 

In de massagewereld wordt veel gebruik gemaakt van de ‘5 levels of touch’. Om te bepalen hoe stevig of juist hoe zacht je iemand wilt masseren. Want dat is echt een wereld van verschil. Het mooie is ook dat met bovenstaande oefening je hoofd vaak mee gaat doen. Het is leuk om dat op te merken, zonder dat je er iets mee ‘hoeft’. Ik heb zelf bijvoorbeeld recentelijk in een opleiding een oefening moeten doen om te bepalen hoe hard een aanraking voor mij moest zijn om het als prettig te ervaren. En dat was een stuk zachter dan ik van tevoren had bedacht. 

En daar vond mijn hoofd toen gelijk vanalles van. Ik merkte op dat ik een zachte aanraking heel prettig vond. En vervolgens dat ik gelijk ‘slappe trut’.

We hebben vaak niet eens door hoe snel ons hoofd ‘er wat van vindt’. De kunst is vooral om bij dat gevoel te blijven. En te bepalen of wat je hoofd ervan vindt niet gewoon een oordeel is van wat je bijvoorbeeld hebt meegekregen van huis uit. Dat hoeft dus helemaal niet persé jóuw oordeel te zijn. 

Ok, terug naar de zintuigen. Je kunt tast dus ook zeker ontwikkelen.

Zien

Dat kan ook voor zicht. Ga de natuur in en neem dan eens de tijd om om je heen te kijken. En écht waar te nemen wat je ziet. Bijvoorbeeld een bloem. Bekijk die eens van dichtbij. Hoe zien de blaadjes eruit? Welke kleuren zie je? Is er symmetrie? Zie je een stamper? 

Je kunt dit natuurlijk met allerlei verschillende voorwerpen doen. Of met mensen. Kijk bijvoorbeeld eens extra goed naar je partner of vriend(in). Wat valt je op aan zijn/haar houding? Past wat hij/zij zégt bij de houding die hij/zij heeft? Zie je spanning? Hoe kijken de ogen? Welke houding nemen de armen aan? Zijn ze gesloten of open?  

Mindfulness

Voor ruiken en proeven geldt hetzelfde. Doe het met aandacht en kijk wat je allemaal kunt opmerken. 

Als je een beetje bekend bent met mindfulness zul je misschien oefeningen herkennen. Want eigenlijk gaat het er om, je opmerkzaamheid te gaan vergroten met je zintuigen. En daarmee je bewustzijn te ontwikkelen. 

Dat doe je niet van het ene op het andere moment. En ook niet als je spanning ervaart en stress hebt door een spannende tijd in je behandelingstraject. Vergelijk het maar met fietsen. Als je dat leert wil je niet gelijk een groot en druk verkeerspunt opzoeken. Dan begin je ook op een verlaten terrein waar je al zwalkend kunt leren fietsen.

Ontwikkelen kost tijd, net zoals leren fietsen

Zo is het ook met het opmerken en vergroten van je zintuigelijke waarnemingen. Je bewustzijn vergroten. Dat doe je op rustige momenten waar je er even echt de tijd voor kunt nemen. En je zult zien dat het dan steeds makkelijker gaat. Wat hierbij kan helpen is het bijhouden van een dagboekje. Zodat je ook je eigen ontwikkeling kunt volgen. 

Op den duur maak je je het zo eigen dat je het ook op stressvollere momenten kunt doen. Bijvoorbeeld wanneer je op het punt staat een keuze te moeten maken in welke behandeling je wilt. Als je natuurlijk meerdere keuzes hebt.

En dat zijn misschien juist wel dé momenten om naar dat onderbuikgevoel te luisteren. Wat zegt het? Welke neiging voel je bij jezelf opkomen? Word je blij en relaxt of voel je je juist een beetje ongemakkelijk of ‘unheimisch’? 

Merk het op en kijk eens wat er gebeurt als je dat gevoel volgt. Wedden dat je op bepaald moment de bevestiging krijgt dat je intuïtie juist was?