Is yoga zweverig?

door | jan 20, 2022

Toen ik een jaar of 14 geleden mijn eerste yogales volgde, was dat vooral vanwege om fysieke redenen. Ik wilde mijn lichaam sterker en soepeler maken. 

Mijn god wat een zweverig gedoe

De eerste les kan ik me nog goed herinneren. Ik kwam binnen in een ruimte waar wierook brandde. De lichten waren gedimd en alle leerlingen die al aanwezig waren liepen stilletjes op hun sokken richting de zaal. ‘Oh nee, waar ben ik nu weer beland’, is wat toen bij me binnenschoot. 

In de les begonnen we met ‘aankomen op de mat’. Ik snapte er niets van. Aankomen? Hoezo, ik ben er toch al? De docent was een ‘typische’ yogi. Wijde kleding in felle kleuren, wollen sokken. Alle vooroordelen die er waren, leken bevestigd te worden. 

De les vond ik heerlijk. Met mijn balletachtergrond gingen de houdingen me goed af. Wat ik destijds als goed beschouwde was dat ik lenig genoeg was om de houdingen te doen. Om me heen zag dat ik verder/dieper in een houding kwam dan de rest. Mezelf vergelijk met de docent en dat viel me ook alles mee. Kortom, ik was goed bezig. Dacht ik.

Aan het einde van de les deden we een mantra. We gingen met z’n allen ‘ohmen’. Een neuriënde toon aanhouden terwijl iedereen met z’n ogen dicht zat. ‘Mijn god wat een zweverig gedoe’. Ik kan me nog goed herinneren dat ik dat dacht terwijl ik er ongemakkelijk bij zat, de rest een beetje gadesloeg en ondertussen niet mee deed terwijl ik deed alsof ik dat wél deed om niet uit de toon te vallen. 

Herkenbaar?

Wat ik nu weet

Nu, jaren later en een paar yoga opleidingen verder, kijk ik met een lach terug naar deze eerste yoga ervaring. 

Hier in het Westen zijn we niet zo ingesteld op de mentale en spirituele kant van yoga. We doen het vooral vanwege het fysieke aspect. Dat hebben de yogi’s die yoga naar het Westen hebben meegenomen vanaf de jaren ’60 goed gedaan, want dat fysieke aspect ‘verkocht’ hier wel lekker en zo raakte yoga steeds populairder en kreeg het voet aan de grond.

Het mooie van yoga is echter, dat het je veel méér kan brengen. Als je ervoor openstaat. En als je er méér mee wil. Alleen om fysieke redenen yoga beoefenen is natuurlijk ook prima.

Maar je kunt het ook gebruiken om wat meer over jezelf te leren.

Even terugkomend op mijn ervaring in de houdingen: achteraf bekeken, was ik daar vooral aan het streven. Ik vergeleek mezelf met de anderen. En ook met de docent. Ik beschouwde lenigheid als ‘goed’ en stijfheid als ‘slecht’. Ver en diep in een houding komen was mijn streven. Dat ik op dat moment aan het streven was, had ik niet in de gaten. Dat streven voor mij ‘standaard’ was, weet ik nu en wist ik toen eigenlijk ook wel, maar ik was me er niet bewust van. 

Die eerste yoga ervaring zat dus vol met gedragspatronen en oordelen. Want waarom is lenig goed en stijfheid slecht? Wie zegt dat? De docent in ieder geval niet! Dat is wat ik er zelf van maakte. En waarom schoot ik tijdens een yogales in mijn gedragspatroon van streven? Niemand had gezegd dat ik daar op de mat ‘mijn best moest doen’. Dat maakte ik er zelf van!

Leer jezelf beter kennen

Kortom, je kunt yoga dus ook ‘gebruiken’ om jezelf beter te leren kennen. Om patronen bij jezelf te herkennen. Er van een afstandje naar te kijken, om vervolgens te bepalen of het ook anders mag/kan. Dient het je? Of heb je er vooral last van? Als dat laatste het geval is, kun je kijken of je er ook op een andere manier mee om kunt gaan. Kun je de houdingen ook met mildheid doen? Misschien juist expres wat mínder je best doen. Iets rustiger, iets minder diep. Maar altijd met aandacht terwijl je voelt wat het effect is op je lijf. Voelt het fijn of doet het pijn? Dat laatste mag NOOIT het geval zijn! 

En dan dat zweverige. Wat is dat eigenlijk? Kent iemand de definitie van zweverig? Geitenwollen sokken? Wierook? Donkere ruimtes en een mystieke sfeer? Mantra’s zingen? 

Ik ben er inmiddels achter, na zoveel jaar, dat zweverig misschien wel iets is dat we verwarren met ongemak. Want zeg nou eerlijk: iets wat je niet kent of niet begrijpt, brengt ongemak met zich mee, toch? En ongemak, daar zijn we niet zo goed in. 

Vertrouwd worden met ongemak

Maar, betekent dit dat je ongemak uit de weg moet gaan? Als je iets wilt veranderen in je leven, is dat ook ongemakkelijk want het is nieuw. Emoties die we liever niet voelen, vinden we ook ongemakkelijk. Maar mogen we ze dan niet voelen?

Wat nou als je jezelf leert, dat het ok is om jezelf ongemakkelijk te voelen? Om bekend te worden met iets nieuws, wat je daarvoor nog niet kende? Of iets in jezelf ontdekken, wat je eerder nooit gezien hebt. Waardoor je blik verruimt. De blik op jezelf, maar ook naar de ander. Het grappige is dan dat iets wat je eerder als zweverig hebt ervaren, ineens normaal gaat vinden. En misschien ben jij vervolgens dan zelf degene die zweverig wordt gevonden 😉