Met enige regelmaat krijg ik vragen over coaching. Bijvoorbeeld wat het verschil met een psycholoog is. Hoe je de keuze maakt tussen deze twee. Wat coaching inhoudt, hoe je een goede coach kunt kiezen enzovoort. In deze blog leg ik het je allemaal uit…
Wat is het verschil tussen een coach en een psycholoog?
Er zijn zeker gelijkenissen tussen een psycholoog en een coach. Beide zijn erop gericht jou inzicht te geven, te helpen onderzoeken welke belemmerende overtuigingen mogelijk een rol spelen en jou te stimuleren om op eigen kracht verder te komen.
Verschillen zijn er echter ook. Een psycholoog zal (vaak) ook kijken naar de oorzaak van je proble(e)m(en). Hiervoor zul je dus ook wat verder terug moeten kijken om te ontdekken welke patronen mogelijk spelen. Een coach is niet opgeleid om dit te doen, maar zal er ook voornamelijk op gericht zijn vooral te kijken naar hoe je nu verder kunt. De focus is dus vooral het heden en de toekomst.
Daarnaast kan het ook voorkomen dat er bij de psycholoog een diagnose gesteld kan worden. Ook dat is niet aan de orde bij een coach. Het gaat er niet persé om waardoor je probleem ontstaan is, het gaat er vooral om hoe je verder kunt en wat je nu kunt veranderen om weer grip op de situatie te krijgen.
Wanneer kies ik voor een psycholoog en wanneer juist voor een coach?
Kiezen tussen een coach en een psycholoog is een heel persoonlijke kwestie. Het ene is niet goed of fout of beter dan de andere. Het gaat er vooral om waar jij je prettig bij voelt en wat je aanspreekt. En wie je ook kiest, een persoonlijke klik is ook erg belangrijk. Je zult veel gaan delen, dus het belangrijkste is dat jij je veilig en op je gemak voelt bij diegene.
Sommige mensen vinden het nog een stap te ver om naar een psycholoog te gaan. Of ze willen niet dat er een stempel geplakt wordt en vanuit een diagnose een behandeling wordt gestart. In dat geval past een coach goed bij je. Het is heel normaal om dan eerst een kennismakingsgesprek te hebben en een indruk te krijgen van wie jouw (potentiële) coach is, voordat je ook daadwerkelijk aan een traject begint.
Anderen vinden het juist prettig om te begrijpen waar hun gedrag vandaan komt, om vervolgens stappen te kunnen nemen. Of ze vinden het prettig dat er kan eventueel worden doorverwezen naar collega’s voor een aanvullende therapie. In dat geval ben je bij een psycholoog aan het juiste adres! Let er dan ook op (en vraag er gerust naar) met welke therapievormen de psycholoog werkt. Er zijn vele soorten, wat voor de één werkt, werkt voor de ander niet en andersom. Tijdens een kennismakingsgesprek kun je dit goed verkennen met de psycholoog.
Wat houdt coaching in? Voeren we alleen gesprekken of moet ik ook dingen dóen?
Met een coach zul je veel bespreken. Je gaat kijken naar wat de reden is dat jij een coach hebt ingeschakeld, welke problemen je ervaart en wat voor jou de ideale situatie zou zijn. Behalve dat je daarover nadenkt en dingen bespreekt, zullen er ook oefeningen worden ingezet om die ideale situatie voor jezelf duidelijk te krijgen. Dat zijn opdrachten die je soms als huiswerk meekrijgt en soms tijdens het gesprek (samen) met je coach maakt.
Daarna ga je aan de slag met het veranderen van je situatie en/of gedrag, zodat je gaat toewerken richting die ideale situatie. Je coacht helpt je daarbij, maar uiteindelijk ben je zelf diegene die het ook daadwerkelijk moet dóen.
Het is vaak handig om een notitieboekje te gebruiken tijdens het traject met je coach. Je kunt er je vragen in verzamelen, oefeningen in bijhouden en daardoor ook de voortgang zien. En het kan een makkelijk geheugensteuntje zijn om er bij te pakken tijdens de gesprekken met je coach.
De oefeningen krijg je per mail doorgestuurd zodat je later altijd weer de oefeningen erbij kunt pakken. Maar er kan ook gewerkt worden met verschillende apps, waar je oefeningen kunt terugvinden. Vraag vooral aan je coach waar hij/zij mee werkt.
Waar vindt de coaching plaats?
De coaching van WEERinREGIE vindt bij voorkeur plaats op ‘neutraal’ terrein. Dat wil dus zeggen, niet bij jou thuis. Even weg van jouw vertrouwde omgeving, zonder afleiding. Omdat WEERinREGIE in meerdere plaatsen actief is én omdat cliënten vaak niet veel energie hebben, wordt gezocht naar een locatie in (de buurt van) je woonplaats. Deze zal telkens per gesprek worden gehuurd, zodat je met je coach op een plek zit waar jullie vrij uit kunnen spreken.
In overleg kan er ook besloten worden om coachafspraken buiten te plannen. Bijvoorbeeld door een wandeling te maken in een bos of op het strand. Op die manier ben je gelijk lekker actief bezig én het zorgt er vaak voor dat je wat meer ‘uit je hoofd’ gaat en daardoor wat makkelijker bij je gevoel kunt komen.
Is coaching zweverig?
Er wordt nog wel eens gedacht dat coaching zweverig is. Dat hangt er natuurlijk van af wat jij onder zweverig verstaat!
Wat vaak een oorzaak is van klachten waardoor iemand voor een coachtraject kiest, is het feit dat iemand veel ‘in z’n hoofd zit’. We zijn de afgelopen jaren steeds meer nadruk gaan leggen op presteren, op analyseren, veel dingen tegelijkertijd willen doen. Niet zo gek dat burn-out en langdurige stressklachten enorm zijn toegenomen!
Met coaching zal er daarom ook aandacht besteed worden aan je gevoel. Je emoties. En dat kan lastig zijn. Want we zijn dat met z’n allen een beetje verleerd. We negeren ons gevoel en blijven maar doorgaan. We drukken wat we voelen vaak weg, zeker als dat onprettig is. Maar daardoor herkennen we gevoelens of emoties niet altijd even snel meer. We voelen dus simpelweg niet meer zo goed. Een vraag als ‘maar hoe vóelt het dan voor je’ kan dan heel lastig te beantwoorden zijn.
Als je dat onder zweverig verstaat dan zul je de coaching misschien eerst als ietwat ongemakkelijk ervaren. Gaandeweg zul je echter leren steeds meer naar je gevoel te luisteren. Leer je te vertrouwen op wat je voelt en kun je makkelijker beschrijven wát je voelt en wáár je iets voelt. En als je dan weer een balans hebt gevonden tussen het gebruiken van je gevoel en je hersenen, is er al een hoop winst behaald!
Hoe weet ik of een coach goed is, er zijn er zoveel!
Bepalen of iemand goed is, is ook weer iets enorm persoonlijks. Hoe kies jij bijvoorbeeld een tandarts uit? Of een fysiotherapeut? Waarschijnlijk eerst door de website op te zoeken, foto’s te bekijken en dan bepaal je of dat je aanspreekt of niet.
Doe dat vooral ook met het uitzoeken van een coach! Ga op je gevoel af en bepaal of er een ‘klik’ is. Als dat er niet is kan je coach nog zo goed zijn, maar zul je niet op je gemak met iemand zijn.
Daarnaast zijn een aantal dingen handig om te bekijken. Coach is een vrije beroepsnaam. Iedereen kan zich een coach noemen.
Er zijn veel coaches die coachen vanuit persoonlijke ervaring met een bepaalde situatie en dat is fijn! Want dat betekent dat diegene weet waar jij het over hebt! Hij/zij heeft namelijk een vergelijkbare situatie doorgemaakt!
Maar je wilt natuurlijk wel dat iemand ook weet wat hij/zij doet. Dat de coach misschien een specialisatie heeft in hetgene waar jij hulp bij wilt hebben. Vergelijk het maar met brood kopen. Dat kun je in de supermarkt halen, of bij de bakker. Bij de bakker weet je zeker dat ze alle apparatuur en kennis in huis hebben om er een goed brood te bakken.
Zoek iemand dus vooral op op internet, en zeker op LinkedIn. Kijk naar gevolgde trainingen en opleidingen. Vraag naar de specialisatie van de coach die jij op het oog hebt. Vraag naar wat de coach belangrijk vindt in zijn/haar werk als coach. En vraag naar de stijl van coaching. Daarmee kun jij bepalen of dat bij je past.
Wordt coaching vergoed?
Afhankelijk van je (aanvullende) zorgverzekering, kan coaching soms (deels) vergoed worden. Dat hangt wel enorm af van of je coach bij een beroepsvereniging is aangesloten. Als vergoeding vanuit financieel oogpunt belangrijk voor je is, vraag dan vooral eerst bij de coach of hij/zij ergens bij is aangesloten, zodat je kunt opzoeken welke voorwaarden, zorgverzekeraars etc. daaraan verbonden zijn en of jouw zorgverzekering dit dekt.
Het is niet ongebruikelijk dat je werkgever een traject betaald. Maar dit moet je dan natuurlijk wel bij je leidinggevende/HR manager kenbaar maken. Je bent niet verplicht om daarbij allerlei persoonlijke details te delen/bespreken. Maar je moet natuurlijk wel onderbouwen waarom je een coach wilt inschakelen én wat dat jouw werkgever oplevert.
Wanneer jouw situatie invloed heeft op je functioneren op het werk (en dat is vrijwel altijd het geval, want werk beïnvloed privé en andersom), dan heeft je werkgever er dus baat bij dat jij hulp krijgt in de vorm van een coach. Bovendien heeft een werkgever een zorgplicht naar zijn werknemers!
Zonder dat je in de diepte gaat, kun je dus zeker aangeven dat je hulp kunt gebruiken om een betere balans te krijgen tussen werk en privé en hierdoor dan ook weer beter zult kunnen functioneren. Uiteindelijk heeft je werkgever er namelijk ook profijt van als hij een gemotiveerde werknemer heeft die goed in balans is!
Houdt dit dus in gedachten wanneer je het gesprek aangaat. En weet dat de meeste werkgevers een jaarlijkst budget per werknemer reserveren voor dit soort uitgaven! Dit soort uitgaven zijn dus niet ongebruikelijk en vallen vaak onder persoonlijke ontwikkeling en ziektepreventie.
En als je geen werkgever hebt of er zijn vanuit de werkgever geen mogelijkheden tot vergoeding, of je wilt niet dat je werkgever er van op de hoogte is, kun je overwegen om het uit eigen zak te betalen. De meeste trajecten kosten ergens tussen de 1000 en 2500 euro. Dat is geen klein bedrag, maar zeker een investering in jezelf. En het is maar waar je het mee vergelijkt. Een nieuwe iPhone bijvoorbeeld, is ook geen goedkope aanschaf. Maar die gaat uiteindelijk niet een heel leven mee. En jij wel, toch? 🙂